Дали е здраво да се јаде луто?

Дали единствената маана на лутата храна е болката што ја предизвикува или има посериозни последици за кои треба да бидеме свесни?

Во многу делови од светот лутата храна е еден од главните симболи на културата и кујната, секојдневно ја консумираат и ја сакаат милиони луѓе, иако најчесто доведува до непријатно чувство на печење и болка во устата и грлото. Дали единствениот недостаток на лутата храна е болката што ја предизвикува или има посериозни последици за кои треба да бидеме свесни? Дали може да биде корисно за нашето здравје?

Некој сака лута храна, додека некој воопшто не може да ја толерира. Постојат многу видови на различни лути зачини и храна, но она што е заедничко е капсаицинот, хемиско соединение кое најчесто се наоѓа во лутите пиперки.

Капсаицинот активира одредени биолошки патишта кај цицачите (истите патишта кои се активираат кога сме изложени на високи температури). Потоа, болката предизвикана од лутата храна може да го стимулира телото да ослободува ендорфин и допамин, што предизвикува чувство на олеснување или дури одреден степен на еуфорија, што може да објасни зошто многу луѓе сакаат лута храна, иако физиолошкото искуство не е пријатно (болка, потење, солзи во очите… .). Оние со повеќе капсаицински рецептори генерално имаат помала толеранција на луто, бидејќи реакциите може да бидат поинтензивни.

Краткорочните ефекти од јадењето исклучително лута храна се движат од пријатно чувство на топлина до болно чувство на печење на усните, јазикот и устата. Лутата храна може да предизвика различни форми на непријатност во дигестивниот тракт, главоболка или дури и повраќање.

Ако лутата храна е непријатна за јадење или предизвикува непријатни симптоми како мигрена, стомачни болки и дијареа, тогаш веројатно е најдобро да ја избегнувате, особено ако имате воспалителна болест на цревата или чувствителен стомак. Покрај тоа, труењето со капсаицинот може да биде многу опасно. Доколку дојде во допир со кожата и очите, може да предизвика силна реакција, болка, лачење солзи, па дури и да предизвика проблеми со дишењето (затоа е една од состојките на солзите).

Капсаицинот може да биде фатален кога се консумира во прекумерни количини, но луѓето генерално не можат да ја надминат таквата граница. Според списанието на Cleveland Clinic, доколку телесната тежина на човекот е околу седумдесет килограми, тој би морал да изеде повеќе од еден килограм лути пиперки за да биде во опасност.

Затоа, се препорачува оние кои имаат чувствителен желудник/црева и кои немаат изградено толеранција, постепено да внесуваат лута храна во исхраната, за да не се преоптоварува огранизмот.

Иако предизвикуваат печење, потење и насолзени очи, лутата храна всушност може да има неколку позитивни здравствени ефекти. Едно истражување од списанието Oxford Academic покажало дека тие можат да спречат појава на чир на желудникот, бидејќи го спречуваат ширењето на бактериите кои можат да бидат причина за оваа болест. Исто така, бројни истражувања покажале дека луѓето кои консумираат лута храна имаат подобар метаболизам, што помага при слабеење.

Лутата храна, исто така, му помага на телото да ги вари мастите, што може да го намали ризикот од висок крвен притисок, холестерол и дијабетес тип 2. Една студија од Универзитетот во Вермонт дури покажала дека луѓето кои редовно јаделе лути пиперки имале тринаесет проценти помал ризик од прерана смрт, бидејќи зачинетата храна ја подобрува работата на срцето преку поефикасно согорување на мастите.

Можеме да заклучиме дека, ако сакаме лута храна и не се доведуваме надвор од границите на толеранцијата, тогаш од тоа секако можеме повеќе да имаме корист отколку штета, а можеме слободно да уживаме во „пецкањето“.

Извор: Кајгана